Energielabel C kantoren

Per 1 januari 2023 moet een kantoorgebouw minimaal energielabel C hebben. Dit betekent een primair fossiel energiegebruik van maximaal 225 kWh per m2 per jaar. Voldoet het gebouw dan niet aan de eisen, dan mag je het per 1 januari 2023 niet meer als kantoor gebruiken. Deze verplichting staat in het Bouwbesluit 2012.

Energielabel C kantoren

Je kunt de status van jouw energielabel bekijken via EP-Online. Is er nog geen energielabel aanwezig voor jouw pand, dan kun je via een energieadviseur een inschatting maken over welk label jouw pand heeft. Indien nodig neem je vervolgens energiebesparende maatregelen. Een handige beslisboom is te vinden op de site van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Een eenvoudige en snelle optie om te besparen op energie, is door de energieslurpende verlichting te vervangen voor LED lampen. Ook wanneer je geen maatregelen hoeft te treffen door deze regeling, is de overstap naar LED verlichting een goed idee. Je bespaart namelijk direct geld, zowel op de energierekening als op de vervanging van verlichting op de lange termijn. De overstap naar LED lampen kan in veel gevallen al voldoende zijn om je energielabel te verhogen naar C.

Kantoorgebouw energielabel C

Eisen kantoorverlichting

Als je LED kantoorverlichting wil kopen dien rekening te houden met de NEN-EN 12464-1 normering. Dit zijn voorschriften voor werkomgevingen, die de Europese Unie heeft uitgevaardigd. Aan deze normering dient op iedere werkplek te worden voldaan en betreft:

  • De lichtsterkte (Lux of Lumen per m²)
  • De verblindingsfactor (UGR)
  • De kleurweergave-index (CRI)

Lichtsterkte kantoorverlichting

De lichtsterkte (of lichtopbrengst) mag in kantoren niet lager zijn dan 500 Lumen per vierkante meter. Dit staat gelijk aan 500 Lux. Dit betreft alleen de standaard werkplekken en vergaderruimtes die in een kantoor aanwezig zijn. Als er in de kantoorruimte ook gedetailleerde taken worden uitgevoerd, zoals technisch tekenwerk, dan is een lichtsterkte van 750 Lux aan te raden. De andere ruimtes in een kantoorgebouw, zoals kantines en gangen, kunnen over het algemeen met een lager aantal Lux toe.

De verlichting in kantoren dient gelijkmatig over de ruimte te worden verdeeld. Donkere hoeken dienen voorkomen te worden, iedereen hoort voldoende licht te hebben om zijn of haar werk goed te kunnen uitvoeren. LED armaturen die hun licht diffuus en in alle richtingen uitstralen (indirecte verlichting), zijn hiervoor een goede oplossing. Deze lampen zorgen voor de algemene verlichting in de ruimte. Armaturen voor accentverlichting (directe verlichting) kunnen worden gebruikt om nog meer licht toe te voegen aan bepaalde gebieden.

Verblinding

Kantoorverlichting dient een waarde van UGR<19 te hebben. De UGR-waarde (Unified Glare Rating) is de waarde die de mate van onbehaaglijke verblinding aangeeft. Bij deze waarde wordt lichthinder voorkomen en kan het personeel de gehele dag door ongehinderd kunnen werken zonder klachten te ervaren zoals hoofdpijn of verblinding. In ruimtes waar niet geconcentreerd hoeft te worden gewerkt, bijvoorbeeld kantines en hallen, zijn andere UGR-waarden van toepassing. In onderstaande tabel vindt je de vereiste lichtsterkte en verblindingsgraad per type ruimte.

Type ruimteLichtsterkte (Lux)Verblindingsgraad (UGR)
Standaard werkplek (bureau / werkbank)500<19
Gedetailleerde werkplek (vb. technisch tekenwerk)750<16
Vergaderruimte500<19
Hal / Gang100<28
Kantine200<22
Garderobe200<25
Trappenhuis150<25

Kleurweergave-index

De kleurweergave-index (CRI) van werkplekken in kantoren dient een minimale waarde te hebben van 80 Ra. Als je al gebruik maakt van LED verlichting wordt al aan deze eis voldaan. Ben je nog niet overgestapt op LED lampen dan is het mogelijk dat je te maken hebt met een lagere kleurweergave. Een waarde tussen 80-90 Ra staat voor een goede kleurweergave. De perfecte CRI zit tussen de 90 en 99 Ra, dan is er geen kleurverschil waar te nemen tussen kleuren onder lamplicht en dezelfde kleuren in natuurlijk daglicht. Deze waarde heeft in principe geen toegevoegde waarde op kantoorplekken.

Lichtkleuren in kantoren

Voor kantoren geldt in principe dat de lichtkleuren wit (4000K) of koel wit (6000K) zorgen voor een prettige werkomgeving. Dat komt doordat deze kleurtemperaturen hoge blauwwaarden hebben die het lichaam wakker houden en de concentratie bevorderen. Je kunt standaard werkplekken verlichten met wit licht (4000K), maar als er echter veeleisend gedetailleerd werk moeten worden verricht, zoals technische tekeningen, dan kun je beter kiezen voor koel wit licht (6000K).

Kleurtemperatuur in Kelvin

Andere ruimtes in een kantoorgebouw, zoals kantines en gangen, kunnen volstaan met een warmere lichtkleur (2700K of 3000K). Dit hangt ook af van de mate van natuurlijk daglicht, ramen, die in de ruimte aanwezig is. Als er genoeg ramen zijn is de lichtkleur 2700K voldoende. Zijn er weinig ramen, dan kun je beter kiezen voor 3000K, deze lichtkleuren zorgen namelijk voor een ontspannen sfeer.